Στήν ανάπτυξη τής ζωγραφικής περνάς σιγά-σιγά από τό συγκεκριμένο στό αφηρημένο. Από τήν πρόσθεση τών λεπτομερειών στήν αφαίρεση τών λεπτομερειών. Ετσι φτάνεις σ`ένα σημείο νά φτιάχνεις πρόσωπα καί πράγματα όλο καί πιό γεωμετρικά. "Η φύση πρέπει νά αποδίδεται μέ κυλίνδρους, σφαίρες καί κώνους", Σεζάν. Μιά διαδικασία πού γιά νά γίνει θέλει πολύ χρόνο, καμμιά φορά είναι οι κόποι μιάς ζωής. Τώρα από όλη αυτή τήν ιστορία πρέπει νά εξαιρεθούν ορισμένοι καλλιτέχνες πού τυχαίνει η δουλειά τους νά μήν έχει εξέλιξη. Αυτή είναι οι λεγόμενοι λαικοί ζωγράφοι ή ναίφ (Μαρία Πώπ, ντουανιέ Ρουσώ, Θεόφιλος). Από αφαίρεση σέ αφαίρεση τών λεπτομερειών έχουμε φτιάξει τήν Αφηρημένη Τέχνη. Αρα αφού η Αφηρημένη ζωγραφική ή γλυπτική είναι τό αποτέλεσμα μιάς οριμότητας τού καλλιτέχνη δέν πρέπει νά κρίνεται σάν αδυναμία. Ολοι οι καλλιτέχνες Μοντριάν, Μπράκ, Μάλεβιτς πέρασαν πολλά χρόνια γιά νά καταλήξουν εκεί πού κατέληξαν. Δέν υπήρξαν απατεώνες καί τό αποτέλεσμα τής ζωγραφικής τους δέν είναι προιόν ευκολίας. Η σχολή τής Βαιμάρης τό Μπαουχάους, πού ιδρύθηκε τό 1914 σκοπό είχε νά διαδόσει τίς απόψεις τής Ανεικονικής Τένης. Πίστευε πώς οι Εικαστικές Τέχνες είναι εργασία πνευματική καί χειρονακτική συγχρόνως. Εγώ προσθέτω είναι επίσης προιόν εμπειριών έρευνας καί τεκμηρίωσης ή καί χωρίς τεκμηριώση. Ολα όσα καθορίζουν τήν ζωή μας, από τόν σχεδιασμό καί τήν κατασκευή σπιτιών, ώς τά έπιπλα καί αρκετά αντικείμενα φέρνουν τήν υπογραφή αυτής τής σχολής. Οι αφηρημένοι καλλιτέχνες συγχρόνως σεβάστηκαν τούς κλασσικούς όρους ζωγραφικής, γλυπτικής. Γι`αυτούς ζωγραφική υπήρξε πάντα συνδιασμός χρωμάτων καί σχημάτων σέ δύο διαστάσεις (πλάτος-μήκος). Γι`αυτούς ο όρος γλυπτική δηλώνει έναν όγκο πού δένει αρχιτεκτονικά μέ τόν χώρο, πού παίζει σ`αυτόν, τό μέσα καί τό έξω, τό άδιο καί τό γεμάτο, τό φώς καί η σκιά. Η Ανεικονική Τέχνη σάν κίνημα εικαστικό γεννήθηκε λίγο πρίν τόν πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, αρχίζει νά κυριαρχεί στήν δυτική Ευρώπη μετά τό 1910 φυσικό αποτέλεσμα τών προεργασιών τών εμπρεσσιονιστών, τού Σεζάν καί τής ανακάλυψης τής φωτογραφικής μηχανής. Οταν δηλαδή η τυφλή αναπαράσταση είταν άχρηστη στήν ζωγραφική, αφού υπήρχε η φωτογραφία. Αντίθετα από τόν Σοσιαλιστικό Ρεαλισμό η Αφηρημένη Τέχνη πρόβαλε τήν διαθεση γιά υποκειμενική έκφραση τού καλλιτέχνη. Εφτασε στό ζενίθ της μέ τόν Μάλεβιτς, όταν εξέθεσε στή Μόσχα τό 1913 ένα μαύρο τετράγωνο σέ άσπρο φόντο. Μέ τήν εξάπλωση στήν Ευρώπη τού ναζισμού, τού φόβου καί τής λογοκρισίας αυτού τού είδους οι απόψεις μεταναστεύουν στήν βόρεια Αμερική καί βρίσκουν αντιπροσώπους τόν Νιούμαν καί τόν Ρόθκο. Στήν Ελλάδα η Αφηρημένη Τέχνη εκπροσωπήθηκε στή ζωγραφική από τόν Γιάννη Μόραλη, στήν γλυπτική από τόν δάσκαλό μου Κώστα Κουλεντιανό. Ενας άλλος καλλιτέχνης δημιουργός τής εικόνας ο Γιάννης Τσαρούχης είχε γράψει...,... "Νά μή συγχέουμε τήν πραγματικότητα μέ τήν θεματογραφία. Μιά κινέζικη επιγραφή έχει πολύ πιό στενή επαφή μέ τήν πραγματικότητα καί τή ζωή από χιλιόμετρα νατουραλιστική ζωγραφική πού αντιγράφει μηχανικά, χωρίς νά καταλαβαίνει τί σημαίνουν οι μορφές τής πραγματικότητας." Ενας άλλος καλλιτέχνης καταστροφέας τής εικόνας ο Πάμπλο Πικάσσο είχε πεί. "Η πλειονότητα τών ανθρώπων δέν έχουν τήν δινατότητα τής δημιουργίας ή τής επινόησης. Οπως λέει ο Χέγκελ, μπορούν νά αναγνωρίσουν μόνο αυτό πού ήδη ξέρουν. Μέ πιό τρόπο λοίπον, θά τούς διδάξεις κάτι καινούργιο. Ανακατεύοντας αυτό πού ξέρουν μέ αυτό πού δέν ξέρουν. Τότε μόλις δούν θαμπά μέσα στήν ομίχλη τους κάτι πού αναγνωρίζουν, σκέφτονται. Α! τό καταλαβαίνω εντελώς. Καί ο νούς προχωρεί στό άγνωστο κι`αρχίζουν νά αναγνωρίζουν όσα δέν είξεραν παλιά καί αυξάνουν τίς δυνατότητες τους τής αντίληψης." Τελειώνοντας αναφέρω τίς κουβέντες τού σουρεαλιστή ελβετού γλύπτη Αλμπέρτο Τζιακομέττι. "Η νέγρικη, η μελανησιακή ή η κυκλαδίτικη γλυπτική είναι πιό ρεαλιστική από ένα ρωμαικό μπούστο."
Ν.Κ/2/2000
Ν.Κ/2/2000
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου