LA BOUILLABAISSE

"...Είναι όπως όταν εξηγείς κάτι δύσκολο καί μακροσκελές σ`ένα παιδί, προσθέτεις μερικές λεπτομέρειες πού τίς καταλαβαίνει αμέσως, για νά διατηρήσεις ζωντανό τό ενδιαφέρον του καί νά τό βοηθήσεις στά δύσκολα σημεία. Η πλειονότητα τών ανθρώπων δέν έχουν τήν δυνατότητα τής δημιουργίας ή τής επινόησης. Οπως λέει ο Χέγκελ, μπορούν νά αναγνωρίσουν μόνο αυτό πού ήδη ξέρουν. Μέ ποιό τρόπο, λοιπόν θά τούς διδάξεις κάτι καινούργιο; Ανακατεύοντας αυτό πού ξέρουν μέ αυτό πού δέν ξέρουν. Τότε μόλις δούν θαμπά μέσα στήν ομίχλη τους κάτι πού γνωρίζουν, σκέφτονται. "Α, τό καταλαβαίνω εντελώς." Καί ο νούς τους προχωρεί στό άγνωστο κι`αρχίζουν νά αναγνωρίζουν όσα δέν ήξεραν παλιά καί αυξάνουν τίς δυνατότητές τους τής αντίληψης."
                                                                                                                                         Picasso
"Η ζωγραφική είναι ελευθερία."   Picasso                                                                                                                                              
"Οχι! Οχι! Δέν θέλω ένα τεράστιο βόα πού χωνεύει έναν ελέφαντα. Ενα γιγαντιαίο φίδι είναι πολύ επικίνδυνο καί ένας ελέφαντας χρειάζεται πολύ τόπο. Στό σπίτι μου είναι μικρός ο χώρος, εγώ χρειάζομαι ένα αρνί. Ζωγράφισέ μου ένα αρνί." Τό ανθρωπάκι κύταξε προσεκτικά καί είπε...
"Οχι! Αυτό είναι κιόλας πολύ άρρωστο. Κάνε ένα άλλο." Ζωγράφισα. Ο φίλος χαμογέλασε ευγενικά καί μέ επιείκια. "Βλέπεις καλά... αυτό δέν είναι, είναι είναι κριάρι, έχει κέρατα..." Εκανα λοιπόν τήν ζωγραφιά μου ακόμη μιά φορά. Αλλά έγινε τό ίδιο αποκρουστική όσο καί οι προηγούμενες. Ας το αυτό, είναι κιόλας γέρικο εγώ θέλω ένα αρνί πού ζεί πολύ." Εχασα τήν υπομονή μου, είταν πιά καιρός νά τελειώσω τόν κινητήρα μου καί έτσι σκάρωσα αυτή τήν ζωγραφιά. Τότε γρύλισα. "Αυτό είναι τό κιβώτιο. Τό αρνί πού θέλεις, είναι μέσα εδώ." Καί έμεινα κατάπληκτος, όταν είδα τό πρόσωπο τού μικρού επικριτή νά λάμπει. "Είναι ακριβώς έτσι όπως τό πεθύμησα".                

                                                      Ο μικρός πρίγκηπας τού Antoine de Saint-Exupery

-A quoi bon? dit-il. Personne sait quand le train il arrive. Peut-etre demain matin.
Il se mit`a parler d`automobiles:
-La Ford, par exemple, quelle merveille!
-Je ne connais rien aux voitures, dis-je.
-Marrant, dit-il. Et z`etes americain?
-Je n`aime pas les voitures.
-Tout de meme, quand vous avez envie aller quelque part.
-Je n`ai envie d`aller nulle part.
-Marrant, dit-il. Z`aimez mieux train, peut-etre, oui?
-Je prefere l`ane au train; et j`aime bien marcher, aussi.
-Mon frere il est comme vous, retorqua-t-il. Mon frere, il dit. "Pourquoi tu veux voiture?" Mon frere il monte jamais voiture sa vie. Il bouge pas ici, Grece; il vit dans montagne, tres pauvre. Il dit c`est egal tant qu`il a assez manger.
-Ca m`a tout l`air d`etre un homme intelligent, dis-je.
-Qui? Mon frere? Non, il sait rien, pas lire, pas ecrire. Il sait meme pas signer nom.
-Quelle chance, dis-je. Voila au moins un homme heureux, j`espere.

                                                                                                  Henry Miller "le colosse de Maroussi"


Μέ τόν όρο "καλλιτέχνης" εννοείται κάθε πρόσωπο πού δημιουργεί ή συμμετέχει μέ τήν ερμηνεία του στή δημιουργία η στήν αναδημιουργία έργων τέχνης πού θεωρεί τήν καλλιτεχνική του δημιουργία σάν βασικό στοιχείο τής ζωής του, πού συμβάλει μέ τόν τρόπο αυτό στήν ανάπτυξη τής τέχνης καί τού πολιτισμού, πού αναγνωρίζεται η επιζητεί νά αναγνωριστεί σάν καλλιτέχνης, είτε συνδέεται είτε όχι μέ σχέση εργασίας η οποιαήποτε σχέση.

Σύσταση τής UNESCO σχετικά μέ τήν κατάσταση τού καλλιτέχνη πού εγγρίθηκε από τή Γενική Διάσκεψη τού Βελιγραδίου στίς 27 Οκτωμβρίου τού 1980.

Ζωγραφική είναι ο συνδιασμός χρωμάτων καί σχημάτων σέ δύο διαστάσεις.

MATISSE PARLE

Je defais dans mes mains toutes les chevelures
le jour a les couleurs que lui donnent mes mains
Tout ce qu`enfle un soupir de ma chambre est voilure
Et le reve durable est mon regard demain

Toute fleur d`etre nue est semblable aux captives
Qui font trembler les doigts par leur seul beaute
J`attends je vois je songe et le ciel qui derive
Est simple devant moi comme une robe otee

J`explique sans les mots le pas qui fait le ronde
J`explique le pied nu qu`a le vent efface
J`explique sans mystere un moment de ce monde
J`explique le soleil sur l`epaule pensee

J`explique un dessin noir`a la fenetre ouverte
J`explique les oiseaux les arbres les saisons
J`explique le bonheur muet des plantes vertes
J`explique le silence habite des maisons

J`explique infiniment l`ombre et la transparence
J`explique le toucher des femmes leur eclat
J`explique un firmament d`objets par difference
J`explique le rapport des choses que voila

J`explique le parfum des formes passageres
J`explique ce qui fait chanter le papier blanc
J`explique ce qui fait qu`une feuille est legere
Et les branches qui sont des bras un peu plus lents

Je rends`a la lumiere un tribut de justice
Immobile au milieu des malheurs de ce temps
Je peins l`espoir des yeux a fin qu` Henri Matisse
Temoigne`a l' avenir ce que l' homme en attend

                                               Henri Matisse 1947

ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΣΚΑΛΙ

Εις τόν Θεόκριτο παραπονιούνταν
μιά μέρα ο νέος ποιητής Ευμένης.
"Τώρα δύο χρόνια πέρασαν πού γράφω
κ' ένα ειδύλλιο έκαμα μονάχα.
Τό μόνον άρτιον μου έργον είναι.
Αλλοίμονον, είν' υψηλή, τό βλέπω,
πολύ υψηλή τής Ποιήσεως η σκάλα
κι απ' τό σκαλί τό πρώτο εδώ πού είμαι
ποτέ δέν θ' αναίβω ο δυστυχισμένος".
Είπ' ο Θεόκριτος, "Αυτά τά λόγια
ανάρμοστα καί βλασφημίες είναι.
Κι άν είσαι στό σκαλί τό πρώτο, πρέπει
νάσαι υπερήφανος κι' ευτυχισμένος.
Εδώ πού έφθασες, λίγο δέν είναι,
τόσο πού έκαμες, μεγάλη δόξα.
Κι αυτό ακόμη τό σκαλί τό πρώτο
πολύ από τόν κοινό τόν κόσμο απέχει.
Εις τό σκαλί γιά νά πατήσεις τούτο
πρέπει μέ τό δικαίωμά σου νάσαι
πολίτης εις τών ιδεών τήν πόλι.
Καί δύσκολο στήν πόλι εκείνην είναι
καί σπάνιο νά σέ πολιτογραφήσουν.
Στήν αγορά της βρίσκεις Νομοθέτας
πού δέν γελά κανένας τυχοδιώκτης.
Εδώ πού έφθασες, λίγο δέν είναι,
τόσο πού έκαμες, μεγάλη δόξα".

Οι μεγάλοι μέ συμβούλεψαν νά αφήσω κατά μέρος τίς ζωγραφιές μέ τά φίδια καί αντί νά σχεδιάζω τά μέσα καί τά έξω τού βόα νά ενδιαφερθώ καλύτερα γιά γεωγραφία, αριθμητική καί γραμματική. Ετσι έγινε καί παράτησα μιά λαμπρή σταδιοδρομία δηλαδή τήν σταδιοδρομία τού ζωγράφου, μόλις σέ ηλικία έξι χρονών. Η αποτυχία, πού είχαν οι ζωγραφιές μου Νο1 καί Νο2 μ`έκαναν νά χάσω τό θάρρος μου. Οι μεγάλοι δέν καταλαβαίνουν ποτέ τίποτα μόνοι τους καί γιά τά παιδιά είναι πάρα πολύ κουραστικό νά τούς τό εξηγούν ξανά καί ξανά. Ημουν λοιπόν αναγκασμένος νά διαλέξω κάποιο άλλο επάγγελμα καί έγινα αεροπόρος. Πετούσα πάνω απ`όλο τόν κόσμο καί η γεωγραφία στά αλήθεια μού φάνηκε χρήσημη. Μπορούσα μέ τήν πρώτη ματιά νά ξεχωρίσω τήν Κίνα από τήν Αριζόνα. Είναι πολύ πρακτικό αυτό, όταν χαθής μέσα στήν νύχτα. Ετσι στή ζωή μου είχα νά κάνω μ`ένα πλήθος από σοβαρούς ανθρώπους. Εκανα πολύ παρέα μέ μεγάλους καί έτσι μού δόθηκε η ευκαιρία νά τούς παρατηρήσω από πολύ κοντά. Αυτό όμως δέν διόρθωσε τήν γνώμη πού είχα γι`αυτούς. Οτάν συναντούσα κάποιον, πού μού φαινόταν, ότι άξιζε κάπως περισσότερο τόν δοκίμαζα μέ τήν ζωγραφιά μου Νο1, πού είχα πάντα μαζί μου. Ηθελα νά δώ άν ήταν πράγματι τετραπέρατος. Αλλά κάθε φορά έπαιρνα τήν ίδια απάντηση. "Είναι ένα καπέλλο". Τότε δέν έκανα λόγο σ`αυτόν ούτε γιά τούς βόες, ούτε γιά τά παρθένα δάση, μά ακόμη ούτε γιά τά αστέρια. Κατέβαινα στό δικό του επίπεδο. Τού μιλούσα γιά μπρίτζ, γκόλφ, γιά πολιτική καί γιά γραβάτες. Κι`ο μεγάλος ήταν εξαιρετικά ευχαριστημένος πού είχε συναντήσει ένα τόσο λογικό άνθρωπο σάν εμένα.
                                                                          "Ο μικρός πρίγκιπας" τού Antoine de Saint-Exupery                                
"Η ζωή δέν είναι αυτή πού έζησε κανείς, αλλά αυτή πού θυμάται καί όπως τή θυμάται γιά νά τή διηγηθεί." Gabriel Garcia Marquez                      

ΟΣΟ ΜΠΟΡΕΙΣ

Κι'άν δέν μπορείς νά κάμεις
τήν ζωή σου όπως τήν θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς, μήν τήν εξευτελίζεις
μές στήν πολλή συνάφεια τού κόσμου,
μές στές πολλές κινήσεις κι ομιλείες.

Μήν τήν εξευτελίζεις πιαίνοντάς την,
γυρίζοντας συχνά κ' εκθέτοντάς την
στών σχέσεων καί τών συναναστροφών
τήν καθημεινήν ανοησία,
ως πού νά γίνει σά μιά ξένη φορτική.
                         
Κ.Π.Καβάφης (1863-1933)  
                  
ETRE CELEBRE (Quand il fera beau '56)

La celebrite n'est pas belle,
Et ce n'est pas ce qui nous grandit.
Il ne faut pas tenir d'archives
Et trempler sur des manuscrits.

L'oeuvre veut le don de soi-meme,
Non le tapage ou le renom.
Honte`a qui n'est rien par lui-meme,
D'etre connu comme un dicton.

Et vis sans usurper ta place.
Mais de maniere`a parvenir.
A te faire aimer de l`espace.
Et appeler par l`avenir.

Et s`il faut laisser des lacunes.
Que ce ne soit dans tes papiers,
Mais en sacrifiant queques-unes.
Des pages de ta destinee.

Il faut te plonger dans l`oubli.
Pour y dissimuler ta route.
Comme un site qu`ensevelit.
La brume quand on`y voit goutte.  

D`autres, selon ta trace fraiche,
Suivront ta route pas`a pas,
Mais entre victoire et defaite
Le depart ne t`appartient pas.

Et tu dois garder ton visage,
Ne pas t`en ecarter un brin,
Etre vivant, pas davantage,
Vivant, c`est tout, jusqu'`a la fin.

                                    Boris Pasternak

ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΕ ΟΜΟΙΟΚΑΤΑΛΗΞΙΑ

Ο πατέρας τής μητέρας μου.
Ο παππούς ο Νίκος από τά Βουρλά
τής Μικράς Ασίας,
τήν χρονιά τού δεκαοκτώ έφυγε
μετανάστης στήν Μασσαλία.
Μεγάλη πόλη στή Γαλλία.
Δέν είτανε συνειθισμένος
στήν ανθρώπινη δουλεία
καί στής Καρντάν* τά λατομεία.
Πιστεύοντας σέ μιά ιδέα γύρισε καί
πολέμησε γιά τήν πατρίδα
μέχρι τό Ουσάκ μέσα στήν Τουρκία.
Γιά απόδειξη έχω μιά
παλιά καφέ φωτογραφία.
Παντρεύτηκε τήν γιαγιά Κατίνα,
στό χωριό στήν εκκλησία.
Αν καί σίδερο στήν υγεία,
πέθανε σαράντα ετών, νέος σέ ηλικία.
Στήν Κρήτη από βαριά πνευμονία.
Μετά από αγροτική εργασία.
Τότε δέν είχε βρεθεί
τό φάρμακο** στή θεραπεία.
Εφυγε χωρίς κακία
καί γιά όλους γινότανε θυσία.
Αφησε πίσω του τήν θεία τήν Ελένη,***
τόν Γιώργη, τήν Ειρήνη,
τόν Ανεστάση καί τήν Αμαλία.
Χρέος μου είναι νά κρατώ
τήν δικιά του υστεροφημία.

                                         Ν.Κ/3/2008
*Καρντάν, Gardanne χωριουδάκη μέ λατομεία, πού στίς αρχές τού εικοστού δούλευαν έλληνες καί σήμερα εργάτες από τήν βόρεια Αφρική. Βρίσκεται μεταξύ Αίξ Αν Προβάνς καί Μασσαλίας. Η λέξη προέρχεται από τό ρήμα garder = φυλάττω.
**Η πενηκηλίνη.
***Η θεία η Ελένη γεννήθηκε στήν αγαπημένη μου πόλη Μασσαλία, έμεινε στό Panier μέ τούς παππούδες. Εφυγε πρόωρα σέ παιδική ηλικία στήν Κρήτη. Σκοτώθηκε από παιδί πού τής έριξε μιά πέτρα στό κεφάλι...,...

Μ`ΕΝΑΝ ΒΑΘΥ ΑΝΑΣΤΕΝΑΓΜΟ

Ο γάτος ο λευκός,
ο κοντότριχος, ο ευρωπαικός.
Χιώνης τό όνομά του είταν αυτό!
Πείρε τόν δρόμο χωρίς γυρισμό.
Τό τελευταίο ταξείδι τό πιό μακρυνό.
Μ`έναν βαθύ αναστεναγμό,
μάς είπε γιά καί στό καλό
κι`ανέβηκε ψηλά
στόν σκοτεινό ουρανό.
Μιά νύχτα τού Οκτωβρίου,
Σάββατο στίς οκτώ.
Είταν δεκαοκτώ χρονώ,
αλλά τό πνεύμα του
έμεινε γιά πάντα εδώ.
Μικρό λιοντάρι μας πιστό,
εκεί πού σέ θάψαμε
δέν βάλαμε σταυρό.
Γιά σημάδι έχουμε
έναν θάμνο ψηλό.
Στήν μνήμη μου
τήν εικόνα σου κρατώ.
Οσο ζώ σέ νοσταλγώ,
γι`αυτό θέλω νά`ρθω
νά σε βρώ, στόν παντοτεινό
σουρεαλισμό.

                                  Ν.Κ/1/2008

ΜΑΥΡΟ, ΓΚΡΙ ΚΑΙ ΧΡΥΣΑΦΙ

Σπίτια μονοόροφα, πολυόροφα
καί πολυκατοικίες από μπετόν.
Η πόλη τών ανθρώπων,
πού μέσα της ζεί μιά καμινάδα.
Ο καπνός της ανεβαίνει πλέκοντας
μικρά κόκκινα στεφάνια καί μουτζουρώνει
τό γαλάζιο τ`ουρανού.
Κι`έτσι γίναμε όλοι καταθληπτικοί.
Γίναμε όλοι θλιμένοι καί μοναχικοί.
Μέ τό γκρί, τό μαύρο καί τήν μελαγχολία,
μέ τό μεγάλο ζεστό καλοκαίρι,
μ`έναν χρυσαφή ήλιο, πού σκοτώνει τά μάτια.
Μαύρο, γκρί, ώχρα καί καθόλου πράσινο.
Ελπίζουμε μόνο στόν Θεό Αίολο,
μ`ένα δυνατό φύσημα τού αέρα,
νά διώξει τό νέφος από τήν ζωή μας.
Νά διώξει τό νέφος από τήνψυχή μας.
Νά φέρει πίσω τά χρώματα τά ψυχρά,
μέ τίς αποχρώσεις τού δροσερού γαλάζιου
καί τού παγωμένου μπλέ.
Νά θυμηθώ καί`γώ τά νιάτα μου
στό παλιό λιμάνι τής Μασσαλίας.
Νά πιώ καφέ στό όμορφο Τριέστε.
Νά περπατήσω στό πολύβουο
Μοναστηράκη, στήν Πλάκα, στό Θησείο.
Σπίτια μονοόροφα, πολυόροφα
καί πολυκατοικίες από μπετόν.
Η πόλη τών ανθρώπων,
πού μέσα της ζεί μιά καμινάδα.

                                            Ν.Κ/12/2007 

Η ΕΥΧΗ

Δοξασμένε εσύ ισπανέ ειρηνιστή.
Πικάσσο ανθρωπιστή.
Μεγάλε δημιουργέ κυβιστή καί σουρεαλιστή.
Σχεδίασε ένα περιστέρι νά πετά
πάνω από τής όμορφης ξανθής
Αφροδίτης τό νησί
κι`έτσι ο κύπριος μέ τόν κύπριο
νά συμφιλιωθεί.
Η συνορογραμμή από τόν χάρτη
άς σβηστεί.
Τό ουράνιο τόξο νά εμφανιστεί.
Τό κακό παρελθόν νά ξεπεραστεί.
Νά ζούνε όλοι κάτω από τόν ίδιο
γαλάζιο ουρανό μέ τήν αγάπη
καί τήν ανοχή.
Νά γίνει μιά καινούρια αρχή
καί όλα αυτά νά μή μείνουν
μόνο μιάν ευχή.

                                                Ν.Κ/4/2007

ΝΑ ΦΕΡΝΩ ΤΗΝ ΜΑΣΣΑΛΙΑ ΜΕΣΑ ΜΟΥ Η HOMMAGE A COSTA

Η Μασσαλία μού `μαθε
ν`αγαπώ τήν Ελλάδα
καί η Ελλάδα τήν Μασσαλία.
Νά βρίσκομαι μεταξύ δύο κόσμων
διαφορετικών καί όμοιων.
Νά μήν ανήκω πουθενά
καί ν`ανήκω σ`όλους,
δηλαδή νά`μαι
ένας δυστυχισμένος ευτυχισμένος.
Ο δάσκαλος μού`μαθε τρόπο ζωής.
Τήν γλυπτική καί τήν
ελληνική κουζίνα.
Τό γαλλικό κόκκινο
γλυκό κρασί.
Τό ευ ζήν καί τήν παντοτινή φιλία.
Ζωγραφική κι`Αισθητική.
Μπρανκούζι, Πικάσσο καί Ματίς.
Ετσι ελπίζω νά ζώ
ταπινά αλλά καλά.
Εδώ στήν Ελλάδα
νά φέρνω τήν Μασσαλία μέσα μου.

                                           Ν.Κ/2/2007

MASSALIA C`EST A DIRE MARSEILLE

Τό γαλάζιο τού ουρανού.
Τό μπλέ βαθύ τής θάλασσας.
Τό κίτρινο τού αγάλματος
τής Παναγίας
μέ τόν Χριστό στήν αγκαλιά,
στήν κορυφή τού λόφου
νά κοιτάζει τά καράβια
σάν φάρος στήν Μεσόγειο.
Τό γαλάζιο είναι τής Μασσαλίας.
Τό σκούρο μπλέ ανήκει στή Γαλλία.
Μασσαλία γή τού Μαρόκου
καί τής Κορσικής.
Τών σουβενίρ, τής περιπέτειας.
Τού Σεζάρ τού Ντωμιέ
καί τού Πυθέα.
Τής χαράς καί τής λύπης.
Λιμάνι ξένο αλλά φιλόξενο,
γιά φοιτητές καί ναυτικούς,
γιά μοναχούς καί ξένους.
Πατρίδα είναι εκεί
πού αισθάνεσαι εσύ
καλά!

                        Ν.Κ/6/2005 

LA THEORIE DES COULEURS

Le blanc est l`addition
des tous les couleurs.
Le noir est la deduction
des tous les couleurs.
Le rose devient du melange
des deux couleurs
du rouge et du blanc.
Le vert c`est le jaune vivant
et le bleu viril ensemble.
Le beige de la peau, de la terre
l`ocre terrestre
est neutre plus lumineux.
Le jaune brule comme le soleil
chaud du Juin.
Le bleu ciel est gele.
Il te fait d`avoir froid,
pour ca on le porte
souvent au moi d`Aout.
L`orange c`est quoi en fin?
...,... chaud! fait penser au feu!

                                     N.K/4/2004

ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ

Τό άσπρο είναι η πρόσθεση
όλων τών χρωμάτων.
Τό μαύρο είναι η αφαίρεση
όλων τών χρωμάτων.
Τό ρόζ γίνεται στό ανακάτεμα
δύο χρωμάτων,
τού κόκκινου καί τού άσπρου
Τό πράσινο είναι κίτρινο ζωηρό
καί μπλέ αρσενικό μαζί.
Τό μπέζ τού δέρματος τής γής,
τό γήινο τής ώχρας,
είναι ουδέτερο πιό φωτεινό.
Τό κίτρινο καίει σάν ήλιος
ζεστός τού Ιούνη.
Τό γαλάζιο είναι παγωμένο.
Σέ κάνει νά κρυώνεις, γι`αυτό
φοριέται συχνά τόν Αύγουστο.
Τό πορτοκαλί πάλι τί είναι;
...,...Ζεστό! θυμίζει φωτιά!

                               Ν.Κ/4/2004   

MASSALIA OU A PROPOS DE MARSEILLE

Marseille le carrefour du monde
la patrie de tout le monde.
Du nord du sud,
de l`orient de l`occident.
Du bleu du blanc
et du rouge.
Francaise et un peu d`arabe aussi.
D`antant elle etait grecque.
De Gimenes d`Andre,
de Kavvadias Nicolas.
De Notre Dame qui
nous regarde de la haut.
De Panier* et de Marcel Pagnol.
De la prononciation qui roule le "r".
Du pin et de la lavande.
Des sons de la guitare
de Brassens.
De Luminy** qui signifie lumineux.
...,... c`est Marseille
des mes vingt ans.

                              N.K/8/2003
*Panier, le quartier de Marseille habite, par des grecs d`Asie Mineure apres la catastrophe de1922.
**Luminy, le site de Marseille qui a provenu du mot lumineux

ΜΑΣΣΑΛΙΑ Η A PROPOS DE MARSEILLE

Μασσαλία σταυροδρόμι τού κόσμου,
η πατρίδα όλου τού κόσμου.
Τού βορρά τού νότου,
τής ανατολής τής δύσης.
Τού μπλέ τού άσπρου
καί τού κόκκινου.
Γαλλική καί λιγάκι αραβική μαζί.
Πιό παλιά είταν ελληνική.
Τού Ζιμενές, τού Αντρέ,
τού Νίκου Καββαδία.
Τής Notre Dame πού
μάς κοιτάζει από ψηλά.
Τού Πανιέ* καί τού Μαρσέλ Πανιόλ.
Τής προφοράς πού κυλά τό ρό.
Τού πεύκου καί τής λεβάντας.
Τών ήχων τής κιθάρας
τού Μπρασσένς.
Τού Λουμινύ** πού σημαίνει φωτεινό.
...,... είναι η Μασσαλία
τών είκοσί μου χρόνων.

                               Ν.Κ/8/2003
*Πανιέ, συνοικία τής Μασσαλίας πού κατήκησαν οι έλληνες τής Μικράς Ασίας μετά τήν καταστροφή τού 1922.
**Λουμινύ = Luminy τοποθεσία τής Μασσαλίας, προέρχεται από τήν λέξη lumineux = φωτεινό.

ΤΟ ΠΡΟΞΕΝΕΙΟ ΤΗΣ ΑΝΝΑΣ

Ο προικοθήρας πετάει
τήν λάσπη μέ τόν ανεμιστήρα
καί συχνά γίνεται
τής κακoμοίρας,
γιατί τήν προίκα
έχει κάνει θήρα.
Μέ συμβουλεύει γιά νά
φύγω από τήν κακή μου
μοίρα νά κάνω τόν μνηστήρα.
Από χοντρή καί πλούσια
νά ζητήσω τήν χείρα,
καί νά γίνω ο κύριος
Καλομοίρας.
Ομως εγώ έχω βάλει στό μάτι
μιά μικρή από τήν Ρουμανία.
Μ`αυτήν θέλω νά πηγαίνω
στά νοσοκομεία.
Μ`αυτήν νά γράψω ιστορία.
Μ`αυτήν στό Περού
νά γίνω χρυσοθήρας
καί γιατί όχι
ίσως ξαναπάω γιά
σπουδές στή Μασσαλία.

                                  Ν.Κ/21/12/2013

ΑΘΗΝΑ 2004

Οταν θά`ρθουν όλοι εδώ
νά δώσουν ομορφιά καί δύναμη,
νά συναγωνιστούν στό βόλευ,
στό δρόμο πυγμαχία, στό ποδήλατο,
ποδόσφαιρο, στό τέννις,
εσύ θά`σαι εθελοντής,
πού θέλεις νά προσφέρεις
βοήθεια σέ αμερικανούς σέ ρώσους,
σέ μαύρους καί σέ άσπρους.
Γιά νά δοξαστεί καί πάλι
η πόλη τής Αθήνας,
πού γέννησε καί κέρδισε
ετούτους τούς αγώνες.
...,...
Καί`κείνος πού θά`χει
τήν τιμή τήν δάδα
νά σηκώσει θά δώσει
τό πανάρχαιο μήνυμα
ελπίδας στήν ειρήνη.

                                     Ν.Κ/2004

ΤΟ ΔΩΡΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ

Σκούρο πράσινο τό λάδι
στό μπουκάλι πού χρυσαφίζει.
Γιατί στό φώς τού ήλιου
τό γιαλί γίνεται κίτρινο.
Δίπλα στό λάδι τό άσπρο βάζο
γεμάτο κόκκινα τριανταφυλλα
καί γαλάζια κλαδιά ελιάς.
Πάνω στό τραπέζι μέ τό κίτρινο
καρρώ τραπεζομάντυλο.
...,...,...
Είσαι έτοιμος!
Τά πινέλα, τά σωληνάρια
τών χρωμάτων κι`η παλέττα.
Γιά νά ζωγραφίσεις τήν εικόνα,
πού`χει αντικείμενο τό μπουκάλι
μέ τόν χυμό ελιάς.
Στοιχείο παλιό τού ελληνικού
πολιτισμού.
Τό δώρο τής Αθηνάς στήν
πόλη τής Αθήνας.

                                         Ψευδώνυμο. Μασσαλία
                                         Ν.Κ/11/2002    

Ο ΕΝΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ

1. Η γνώση είναι Τέχνη καί η Τέχνη γνώση.
2. Οι αποτυχίες είναι γιά τούς επιτυχημένους.
Οι εμπηρείες γεννιούνται από τίς επιτυχίες καί τίς αποτυχίες.
3. Η εμπειρία μαζί μέ τήν καλλιέργεια μάς κάνουν τήν σοφία.
4. Καθ`ένας φτιάχνει τήν μοίρα μόνος του.
5. Τό όνομα πού αφίνει κάποιος (δηλαδή τήν υστεροφημία)
είναι ανάλογο μέ τό περιβάλλον  στό οποίο έζησε.
6. Savoir Vivre δηλαδή τό Νά ξέρεις Νά ζείς.
7. Δημόσιο πρόσωπο γίνεσαι όταν δημοσιεύεις τήν ζωή σου.
8. Τό νά τηρείς τίς δέκα εντολές είναι Ανθρωπισμός.
9. Η Τέχνη αξίζει όταν δέν έχει σκοπό τό χρήμα.
Δέν πληρώνεσαι γι`αυτό πού αγαπάς.
10. Ο ταπεινών εαυτόν ανηψωθήσεται.
11. Κάνε πράξη στή ζωή σου αυτό πού`πε κάποτε ο φίλος σου
Μπρανκούζι. "Η απλότητα δέν είναι ο στόχος, αλλά
καταλήγουμε στήν απλότητα πλησιάζοντας τήν πραγματική
έννοια τών πραγμάτων".

                                                                                                         Ν.Κ/1/2002

LES ROSES

La rose`a cote au rouge devient un peu plus rouge.
La rose`a cote au jaune devient un peu plus clair.
La rose`a cote au bleu devient un peu plus fonce.
La rose`a cote au vert devient le contraste.
La rose`a cote au ciel devient la composition.
La rose`a cote`a la rose devient un peu plus rose.

                                                                N.K/6/2001 

ΤΑ ΡΟΖ

Τό ρόζ δίπλα στό κόκκινο γίνεται πιό κόκκινο.
Τό ρόζ δίπλα στό κίτρινο γίνεται πιό φωτεινό.
Τό ρόζ δίπλα στό μπλέ γίνεται πιό σκοτεινό.
Τό ρόζ δίπλα στό πράσινο γίνεται η αντίθεση.
Τό ρόζ δίπλα στό γαλάζιο γίνεται η σύνθεση.
Τό ρόζ δίπλα στό ρόζ γίνεται πιό ρόζ.

                                                                        Ν.Κ/6/2001

ΣΑΝ ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ

Τήν ομορφιά τήν έχουμε ανάγκη,
όταν ζούμε μέσα στήν ασχήμια.
Κάποιος σοφός από τό γαλλικό κανάλι
είπε, ότι ο Picasso είπε.
"Τέχνη καί ζωή μάς κάνουν ένα."
Αναφέρεις λοιπόν λόγια καλλιτεχνών.
Δυστυχώς ή ευτυχώς αποδέχεσαι τούς νόμους
τής ζωγραφικής, τής γλυπτικής
αλλά καί τήν ιστορία τής Τέχνης.
Είσαι συντηρητικός,
ή αυτό πού γράφεις
λές καί κάνεις θέλεις
καί νά τό τεκμηριώνεις.
Οχι γιατί είσαι επιστήμονας
αλλά γιατί φοβάσαι
γιατί δέν έχεις προστάτες
καί σέ αμφισβητούν,
σέ πληγώνουν, σέ προσβάλλουν.
Είσαι ένας επαναστάτης μέ αιτία.
Γιατί ζωγραφίζεις έτσι.
Γιατί γεννήθηκες τήν χρονιά,
πού πέθανε ο Matisse.
Γιατί μεγάλωσες μέ τά Κλασσικά,
τά Εικονογραφημένα.
Γιατί αυτό είναι τό παρελθόν σου.
Από βιβλίο Τέχνης διάβασες
καί αντέγραψες μιά φράση τού Matisse.
"Je suis fait de tout
ce que j`ai vu."
Γράφεις σάν γνωμικό
σάν δίδαγμα ηθικό
ένα στιχάκι καβαφικό,
ίσως βιογραφικό.
Πού σού δίνει κουράγιο,
αυτοπεποίθηση
καί σέ δικαιώνει.
Τό προσθέτεις,
απαντάς καί τελειώνεις εδώ.
"Εδώ πού έφθασες, λίγο δέν είναι
τόσο πού έκαμες, μεγάλη δόξα."

                                                     Ν.Κ/4/4/2001  

LA TECHNIQUE

Je suis absolument d`accord avec Rene Magritte quand il dit.
"je ne peux pas peindre si je n`ai pas parfaitement le tableau pret`a ma cervelle. Il se cree petit`a petit. J`ai un carnet pour des croquis. L`inspiration me donne une image. Je veux peindre un nuage. Je peins alors des nuages, on peut dire une centaine et chaque fois je les entoure avec des figures ou leur sens est inconnu`a moi, jusqu`au moment ou l`inspiration me visite encore une fois et en ce temps-la je sais quoi il faut mettre sous le nuage...,... Un verre en cristal."
C`est comme ca ma technique!

                                                                                                                                           N.K/2/2001

l`oiseau

L`ANALYSE DU THEME

Apres mes etudes et ma service militaire, je m`occupe exclusivement avec la peinture, c`est`a dire des 1985. D`ou elle s`evoluait, d`abstrait au plus concret aux tentances`a la caricature avec humour et surealisme. Les dimensions sont devenus plus petites. Les plus grandes sont 70cm X 100cm. Les materiaux sont acryliques ou ils m`obligent`a creer des oeuvres aux deux dimensions, c`est`a dire c`est absent le volume. Mon objet c`est l`illustration de l`ancienne mythologie grecque, ou tous qui me provoquent des excitations et d`interet de la realite contemporainne. Pour ca je m`occupe aussi avec la caricature! Les formes sont plus geometriques en se confondant symetriquement lignes courbes et lignes droites, perpendiculaires et horizontaux. Les couleurs sont mis avec attention, harmoniquement ainsi pour creer des contrastes et etre distinctes. Vert-rouge. Bleu de ciel-orange. Primeures-complementaires. Chaudes-froides. Apres tous ca que j`avais ecrit vous me permettez de citer egoistiquement, que ma peinture nait la lumiere.

                                                                                                                               N.K/2/2001

Η ΤΕΧΝΙΚΗ

Συμφωνώ απόλυτα μέ τόν Rene Magritte όταν λέει. "Δέν μπορώ νά ζωγραφίσω άν δέν έχω τόν πίνακα τελείως έτοιμο στό μυαλλό μου. Δημιουργείται σιγά-σιγά. Εχω ένα καρνέ γιά σκίτσα. Η έμπνευση μού δίνει μιά εικόνα. Θέλω νά ζωγραφίσω ένα σύννεφο. Ζωγραφίζω λοιπόν σύννεφα, μπορεί καί μιά εκατοστή. Καί κάθε φορά τά περιβάλλω μέ μορφές πού τό νόημά τους μου είναι άγνωστο, μέχρι τή στιγμή πού η έμπνευση μέ ξαναεπισκέπτεται, καί τότε ξέρω τί ταιριάζει νά μπεί κάτω από τό σύννεφο...,...,...Ενα κρυστάλινο ποτήρι". Αυτή είναι η τεχνική μου.

                                                                                                                                     Ν.Κ/2/2001

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

Μετά τίς σπουδές μου καί τήν στρατιωτική μου θητεία, ασχολούμαι αποκλειστικά μέ τήν ζωγραφική, δηλαδή μετά τό 1985. Η οποία εξελίχθηκε από τό αφηρημένο πρός τό συγκεκριμένο μέ τάσεις καρικατούρας μέ χιούμορ καί σουρεαλισμό. Οι διαστάσεις έγιναν πιό μικρές. Οι μεγαλύτερες είναι 70cm X 100cm. Τά υλικά είναι ακρυλικά πού μέ αναγκάζουν νά δημιουργώ έργα δυσδιάστατα δηλαδή απουσιάζει ο όγκος. Αντικείμενό μου είναι η εικνογράφηση από τήν αρχαία ελληνική μυθολογία ή ότι μου προκαλεί ερεθίσματα καί ενδιαφέρον από τήν σύγχρονη πραγματικότητα. Γι`αυτό ασχολούμαι καί μέ τήν γελοιογραφία. Τά σχήματα είναι πιό γεωμετρικά συγχέοντας συμμετρικά γραμμές καμπύλες καί ευθείες, κάθετες καί οριζόντιες. Τά χρώματα μπαίνουν μέ προσοχή αρμονικά ώστε νά δημιουργούν αντιθέσεις καί νά είναι ευδιάκρητα. Πράσινο-κόκκινο. Γαλάζιο-πορτοκαλί. Πρωτεύοντα καί συμπληρωματικά. Θερμά καί ψυχρά. Μετά όλων όσων έχω γράψει παραπάνω άς μού επιτραπεί εγωιστικά νά αναφέρω, ότι η ζωγραφική μου γεννά τό φώς.

                                                                                                                                                 Ν.Κ2/2001     

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Χωρίς λόγο μ`ένα τίτλο
έφτιαξες εικόνα
νά περπατάς σάν ακροβάτης
σέ τεντωμένο σχοινί
μέ τίς επιτυχίες σου,
μέ τίς αποτυχίες σου.
Τό ταξείδι γιά τό ταξείδι
χωρίς προορισμό
αλλά καί μέπροορισμό,
γιά τήν Ιθάκη,
γιά τό λιμάνι.
Παρελθόν, παρόν καί μέλλον,
σ`ένα φίλμ μαύρο άσπρο ιταλικό.
Η ζωή δέν είναι μόβ,
δέν είναι ρόζ.
Μονότονη, μονόχρωμη.
Είναι λίγο απ`όλα.
Αντίθεση! Ισορροπία,
αλλά καί συμβιβασμός, συνδιασμός,
τού μπλέ στό κόκκινο,
τού πράσινου στήν ώχρα.
Ζωγραφική καί ποίηση
κάπου συναντιώνται.
Γι`αυτό σάν σχοινοβάτη σέ ζωγράφισα,
σ`ένα χαρτόνι μέ χρώματα
σκοτεινά καί φωτεινά ακρυλικά.
Γι`αυτό σάν σχοινοβάτης έμαθες
νά προχωράς στής ζωής
τόν δύσκολο τόν δρόμο.

                                     Ν.Κ/11/2000

ΑΦΑΙΡΕΣΗ ΚΑΙ ΑΦΗΡΗΜΕΝΗ Η ΑΝΕΙΚΟΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ

Στήν ανάπτυξη τής ζωγραφικής περνάς σιγά-σιγά από τό συγκεκριμένο στό αφηρημένο. Από τήν πρόσθεση τών λεπτομερειών στήν αφαίρεση τών λεπτομερειών. Ετσι φτάνεις σ`ένα σημείο νά φτιάχνεις πρόσωπα καί πράγματα όλο καί πιό γεωμετρικά. "Η φύση πρέπει νά αποδίδεται μέ κυλίνδρους, σφαίρες καί κώνους", Σεζάν. Μιά διαδικασία πού γιά νά γίνει θέλει πολύ χρόνο, καμμιά φορά είναι οι κόποι μιάς ζωής. Τώρα από όλη αυτή τήν ιστορία πρέπει νά εξαιρεθούν ορισμένοι καλλιτέχνες πού τυχαίνει η δουλειά τους νά μήν έχει εξέλιξη. Αυτή είναι οι λεγόμενοι λαικοί ζωγράφοι ή ναίφ (Μαρία Πώπ, ντουανιέ Ρουσώ, Θεόφιλος). Από αφαίρεση σέ αφαίρεση τών λεπτομερειών έχουμε φτιάξει τήν Αφηρημένη Τέχνη. Αρα αφού η Αφηρημένη ζωγραφική ή γλυπτική είναι τό αποτέλεσμα μιάς οριμότητας τού καλλιτέχνη δέν πρέπει νά κρίνεται σάν αδυναμία. Ολοι οι καλλιτέχνες Μοντριάν, Μπράκ, Μάλεβιτς πέρασαν πολλά χρόνια γιά νά καταλήξουν εκεί πού κατέληξαν. Δέν υπήρξαν απατεώνες καί τό αποτέλεσμα τής ζωγραφικής τους δέν είναι προιόν ευκολίας. Η σχολή τής Βαιμάρης τό Μπαουχάους, πού ιδρύθηκε τό 1914 σκοπό είχε νά διαδόσει τίς απόψεις τής Ανεικονικής Τένης. Πίστευε πώς οι Εικαστικές Τέχνες είναι εργασία πνευματική καί χειρονακτική συγχρόνως. Εγώ προσθέτω είναι επίσης προιόν εμπειριών έρευνας καί τεκμηρίωσης ή καί χωρίς τεκμηριώση. Ολα όσα καθορίζουν τήν ζωή μας, από τόν σχεδιασμό καί τήν κατασκευή σπιτιών, ώς τά έπιπλα καί αρκετά αντικείμενα φέρνουν τήν υπογραφή αυτής τής σχολής. Οι αφηρημένοι καλλιτέχνες συγχρόνως σεβάστηκαν τούς κλασσικούς όρους ζωγραφικής, γλυπτικής. Γι`αυτούς ζωγραφική υπήρξε πάντα συνδιασμός χρωμάτων καί σχημάτων σέ δύο διαστάσεις (πλάτος-μήκος). Γι`αυτούς ο όρος γλυπτική δηλώνει έναν όγκο πού δένει αρχιτεκτονικά μέ τόν χώρο, πού παίζει σ`αυτόν, τό μέσα καί τό έξω, τό άδιο καί τό γεμάτο, τό φώς καί η σκιά. Η Ανεικονική Τέχνη σάν κίνημα εικαστικό γεννήθηκε λίγο πρίν τόν πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, αρχίζει νά κυριαρχεί στήν δυτική Ευρώπη μετά τό 1910 φυσικό αποτέλεσμα τών προεργασιών τών εμπρεσσιονιστών, τού Σεζάν καί τής ανακάλυψης τής φωτογραφικής μηχανής. Οταν δηλαδή η τυφλή αναπαράσταση είταν άχρηστη στήν ζωγραφική, αφού υπήρχε η φωτογραφία. Αντίθετα από τόν Σοσιαλιστικό Ρεαλισμό η Αφηρημένη Τέχνη πρόβαλε τήν διαθεση γιά υποκειμενική έκφραση τού καλλιτέχνη. Εφτασε στό ζενίθ της μέ τόν Μάλεβιτς, όταν εξέθεσε στή Μόσχα τό 1913 ένα μαύρο τετράγωνο σέ άσπρο φόντο. Μέ τήν εξάπλωση στήν Ευρώπη τού ναζισμού, τού φόβου καί τής λογοκρισίας αυτού τού είδους οι απόψεις μεταναστεύουν στήν βόρεια Αμερική καί βρίσκουν αντιπροσώπους τόν Νιούμαν καί τόν Ρόθκο. Στήν Ελλάδα η Αφηρημένη Τέχνη εκπροσωπήθηκε στή ζωγραφική από τόν Γιάννη Μόραλη, στήν γλυπτική από τόν δάσκαλό μου Κώστα Κουλεντιανό. Ενας άλλος καλλιτέχνης δημιουργός τής εικόνας ο Γιάννης Τσαρούχης είχε γράψει...,... "Νά μή συγχέουμε τήν πραγματικότητα μέ τήν θεματογραφία. Μιά κινέζικη επιγραφή έχει πολύ πιό στενή επαφή μέ τήν πραγματικότητα καί τή ζωή από χιλιόμετρα νατουραλιστική ζωγραφική πού αντιγράφει μηχανικά, χωρίς νά καταλαβαίνει τί σημαίνουν οι μορφές τής πραγματικότητας." Ενας άλλος καλλιτέχνης καταστροφέας τής εικόνας ο Πάμπλο Πικάσσο είχε πεί. "Η πλειονότητα τών ανθρώπων δέν έχουν τήν δινατότητα τής δημιουργίας ή τής επινόησης. Οπως λέει ο Χέγκελ, μπορούν νά αναγνωρίσουν μόνο αυτό πού ήδη ξέρουν. Μέ πιό τρόπο λοίπον, θά τούς διδάξεις κάτι καινούργιο. Ανακατεύοντας αυτό πού ξέρουν μέ αυτό πού δέν ξέρουν. Τότε μόλις δούν θαμπά μέσα στήν ομίχλη τους κάτι πού αναγνωρίζουν, σκέφτονται. Α! τό καταλαβαίνω εντελώς. Καί ο νούς προχωρεί στό άγνωστο κι`αρχίζουν νά αναγνωρίζουν όσα δέν είξεραν παλιά καί αυξάνουν τίς δυνατότητες τους τής αντίληψης." Τελειώνοντας αναφέρω τίς κουβέντες τού σουρεαλιστή ελβετού γλύπτη Αλμπέρτο Τζιακομέττι. "Η νέγρικη, η μελανησιακή ή η κυκλαδίτικη γλυπτική είναι πιό ρεαλιστική από ένα ρωμαικό μπούστο."

                                                                                                                                          Ν.Κ/2/2000